Logo

Eldəniz Səttarlı:Texnologiyanın coğrafiya dərslərinə inteqrasiyası həm müəllimlər, həm də şagirdlər üçün yeni imkanlar yaradır.

09.10.2024 05:31 3321 baxış
IMG

Coğrafiya fənninin tədrisində texnoloji vasitələrin əhəmiyyəti gün keçdikcə daha da ön plana çıxır və təhsil tədqiqatçısı Eldəniz Səttarlı da bu məsələyə xüsusi diqqət çəkir. Coğrafiya, təbiəti etibarilə şagirdlərdən yerin müxtəlif mənzərələrini təsəvvür etməyi, fiziki və insan fəaliyyətləri arasındakı əlaqələri anlamağı, məkanla bağlı prosesləri qavramağı tələb edən bir fənndir. Ənənəvi üsullar, yəni dərsliklər və statik xəritələr, çox vaxt şagirdləri fənnin dinamikası ilə tam şəkildə tanış edə bilmir.

Texnologiyanın coğrafiya dərslərinə inteqrasiyası həm müəllimlər, həm də şagirdlər üçün yeni imkanlar yaradır. Rəqəmsal xəritələr, Coğrafi İnformasiya Sistemləri (CİS) və peyk görüntüləri şagirdlərə real zamanlı məlumatları araşdırmaq, ətraf mühitdəki dəyişiklikləri müşahidə etmək və qlobal hadisələri daha effektiv şəkildə öyrənmək imkanı verir. Səttarlı qeyd edir ki, belə texnoloji vasitələr abstrakt anlayışları, məsələn, tektonik hərəkətlər və ya iqlim dəyişikliklərini vizual və interaktiv simulyasiyalar vasitəsilə daha aydın bir şəkildə göstərir.

Xüsusilə CİS (Geographic Information Systems) coğrafiyanın tədrisini tamamilə dəyişdirib. CİS vasitəsilə şagirdlər məkan məlumatlarını təhlil edir, demoqrafik vəziyyəti öyrənir və insan fəaliyyətinin təbii landşaftlara təsirlərini araşdırırlar. CİS-in tədris prosesinə daxil edilməsi gələcəkdə şagirdləri müxtəlif sahələrə, xüsusilə də şəhər planlaşdırılması, ətraf mühitin idarə olunması kimi sahələrə hazırlayır.

Səttarlı virtual reallığın (VR) coğrafiya tədrisində perspektivlərindən də bəhs edir. VR vasitəsilə şagirdlər uzaq bölgələrə virtual ekskursiyalar edə bilirlər, fiziki olaraq heç vaxt ziyarət edə bilməyəcəkləri yerləri kəşf edirlər. Amazon meşəsini araşdırmaqdan tutmuş, başqa ölkələrin şəhərləri ilə tanışlığa qədər, VR texnologiyası coğrafiya dərslərini daha maraqlı və yadda qalan edir.

Lakin bu texnologiyaların tam potensialının reallaşması üçün müəllimlərin uyğun təlim və resurslarla təmin olunması vacibdir. Səttarlının vurğuladığı kimi, müəllimlər texnoloji vasitələri dərs planlarına effektiv şəkildə daxil edə bilməlidir. Bununla yanaşı, yerli şəraitə uyğun rəqəmsal məzmunun hazırlanması da mühüm rol oynayır ki, texnologiya Azərbaycan coğrafiyasına aid reallıqları da əks etdirsin.

Səttarlının baxışına görə, coğrafiya tədrisinin gələcəyi texnologiya ilə zənginləşdirilmiş olacaq, şagirdlər yalnız dünya haqqında məlumat almaqla kifayətlənməyəcək, həm də texnologiya vasitəsilə dünya ilə aktiv şəkildə əlaqə yaradacaqlar. Bu keçid, şagirdlərin qlobal problemləri daha dərindən dərk etməsini təmin etməklə yanaşı, onları gələcəkdə ətraf mühit və cəmiyyətlə bağlı problemləri həll etməyə hazırlayacaq.

Xəbər lenti