Təhsil tədqiqatçısı Qurban Talıbov müasir təhsil proqramlarının ağırlaşmasının məktəblilər arasında oxumağa marağın azalmasına səbəb olduğunu vurğulayır. Onun sözlərinə görə, təhsil sistemimizdəki hazırkı yanaşma uşaqların biliklərini artırmaq əvəzinə onları təhsildən uzaqlaşdırır.
Sual: İkinci sinif şagirdlərinə bədii və informativ mətnlərin fərqini öyrətmək cəhdi nə dərəcədə məntiqlidir?
Qurban Talıbov: Bu cür yanaşma uşaqların yaş xüsusiyyətlərinə uyğun deyil. İkinci sinif şagirdi hələ oxuma-yazma bacarıqlarını təkmilləşdirmək mərhələsindədir. Onları mətnlərin növlərini təhlil etməyə məcbur etmək həm psixoloji, həm də zehni baxımdan onları yorur. Təhsil prosesi uşağın maraq dairəsinə uyğun şəkildə sadələşdirilməli və onları oxumağa həvəsləndirəcək üsullarla təşkil edilməlidir.
Sual: Dərsliklərin ağır və anlaşılmaz olmasının səbəbi nədir?
Qurban Talıbov: Təəssüf ki, təhsil proqramları beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırılarkən müəyyən qeyri-real yanaşmalar tətbiq olunur. Dərsliklər elə tərtib olunmalıdır ki, həm məzmun, həm də dil baxımından uşaqlar üçün anlaşıqlı olsun. Hazırkı vəziyyət əksinədir. Riyaziyyatdan çətin məsələlər, ədəbiyyatdan ağır mətnlər uşaqlarda maraq oyatmır, yalnız təzyiq yaradır.
Sual: Bu vəziyyətin həlli yolları nələrdir?
Qurban Talıbov: Əsas həll tədris proqramlarının yenidən tərtibidir. Dərsliklər uşaqların yaş xüsusiyyətləri və öyrənmə ehtiyacları nəzərə alınaraq hazırlanmalıdır. Bundan əlavə, müəllimlərin dəstəklənməsi vacibdir. Onlar müasir təhsil metodlarını tətbiq etməklə uşaqların fərdi inkişafına kömək edə bilərlər.
Sual: Uşaqlar məktəbi niyə sevməlidir?
Qurban Talıbov: Uşaqlar məktəbi və təhsili sevməlidir, çünki sevgi olmadan heç bir proses uğurlu ola bilməz. Təhsil sadəcə bilik ötürmək deyil, həm də uşaqların şəxsiyyət kimi formalaşmasını təmin edən bir prosesdir. Əgər uşaqlar məktəbi zövqlə deyil, məcburiyyətlə qəbul edirsə, bu, ciddi bir problemdir.
Müsahibə əsasında nəticə çıxarmaq olar ki, təhsil sistemimizin qarşısında duran əsas vəzifə uşaqların məktəbdə rahat və həvəslə təhsil almasını təmin etməkdir. Məqsəd yalnız dərs proqramlarını ağırlaşdırmaq deyil, həm də bu proqramların onların həyatına müsbət təsir göstərməsini təmin etməkdir. Təhsil sevgi ilə başladıqları bir yola çevrilməlidir.
Bəhman Hüseynli
