Azərbaycanın regionlarında təhsilin inkişafı üçün müasir və yüksək standartlara cavab verən təhsil infrastrukturunun yaradılması mühüm əhəmiyyət daşıyır. Yeni məktəblərin tikintisi və mövcud təhsil müəssisələrinin təmiri yalnız təhsil keyfiyyətini artırmaqla kifayətlənmir, həm də regionlarda sosial-iqtisadi inkişafı dəstəkləyir. Təhsilin əlçatanlığı və keyfiyyəti üçün infrastrukturun gücləndirilməsi strateji addım hesab olunur.
Cari durum: Problemlər və çağırışlar
Regionlarda təhsil müəssisələrinin vəziyyəti bəzən şəhərlərlə müqayisədə qeyri-kafi olur. Bu isə bir sıra problemlərə yol açır:
- Maddil-texniki bazanın çatışmazlığı: Bəzi məktəblərdə sinif otaqları müasir standartlara cavab vermir, texnoloji avadanlıqdan isə istifadə imkanı məhduddur.
- Şagird sıxlığı: Xüsusilə kənd yerlərində məktəblərin çatışmazlığı nəticəsində şagirdlər qəzalı və ya darısqal şəraitdə təhsil alırlar.
- Qəzalı məktəblər: Bəzi məktəblərin binası köhnə olduğu üçün təhlükəsizliyi təmin etmək çətinləşir.
- Uzaq məsafələr: Kəndlərdəki şagirdlər bəzən məktəblərə uzun məsafə qət etməli olur, bu da təhsilə davamiyyətə mənfi təsir göstərir.
Yeni məktəblərin tikintisinin əhəmiyyəti
Regionlarda yeni məktəblərin tikintisi təhsil sahəsində bir sıra müsbət dəyişikliklər yaradır:
- Təhsilə əlçatanlıq artır: Daha çox şagirdin keyfiyyətli təhsilə çıxışı təmin olunur.
- Təhsil keyfiyyəti yüksəlir: Müasir infrastruktura malik məktəblər, şagirdlərin öyrənmə mühitini yaxşılaşdırır.
- Cəmiyyətin inkişafına təsir: Təhsilin güclənməsi regionlarda sosial-iqtisadi problemlərin həllinə yardım edir.
Mövcud təhsil müəssisələrinin təmirinə ehtiyac
Yalnız yeni məktəblərin tikintisi deyil, mövcud təhsil müəssisələrinin təmiri də vacibdir. Təmir və modernizasiya aşağıdakı sahələrdə təsir göstərə bilər:
- Təhlükəsizlik: Qəzalı məktəblərin təmiri şagirdlər və müəllimlər üçün daha təhlükəsiz mühit yaradır.
- Tədris şəraiti: Müasir sinif otaqları, laboratoriyalar və idman zalları tədris keyfiyyətinə müsbət təsir edir.
- Motivasiya: Təmir edilmiş məktəblər şagirdlər və valideynlər arasında təhsilə olan marağı artırır.
Təkliflər və addımlar
Regionlarda məktəb tikintisi və təmiri ilə bağlı aşağıdakı təkliflər həyata keçirilə bilər:
- Prioritetləşdirmə: Qəzalı və ya çatışmazlıqların olduğu məktəblər təmir və tikinti planlarında prioritetə çevrilməlidir.
- Maliyyələşdirmənin artırılması: Dövlət büdcəsi və beynəlxalq donorların dəstəyi ilə məktəb tikintisi üçün daha çox maliyyə vəsaiti ayrılmalıdır.
- Texnologiya ilə təchizat: Yeni məktəblər və təmir edilmiş binalar müasir texnologiyalar və avadanlıqlarla təmin olunmalıdır.
- Regionlarda monitorinq: Məktəblərin vəziyyətinə dair mütəmadi monitorinqlər aparılmalı və problemlər vaxtında həll edilməlidir.
- Yerli icmaların iştirakı: Yerli sakinlər və valideynlər məktəb tikintisi və təmir işlərinə cəlb olunmalı, bu proseslər şəffaf şəkildə həyata keçirilməlidir.
Nəticələr və ictimai faydalar
Yeni məktəblərin tikintisi və mövcud binaların təmiri aşağıdakı nəticələrə gətirib çıxaracaq:
- Daha yüksək təhsil göstəriciləri: Şagirdlər daha yaxşı şəraitdə təhsil almaqla bilik və bacarıqlarını inkişaf etdirəcəklər.
- Sosial-iqtisadi inkişaf: Təhsilin güclənməsi regionlarda işsizliyin azalmasına və sosial problemlərin həllinə kömək edəcək.
- Bərabər imkanlar: Həm şəhər, həm də kənd şagirdləri eyni keyfiyyətdə təhsil ala biləcək.
Regionlarda təhsil infrastrukturu təhsilin keyfiyyətini artırmaq və cəmiyyətin ümumi inkişafını təmin etmək üçün mühüm vasitədir. Yeni məktəblərin tikintisi və mövcud təhsil müəssisələrinin təmiri ilə Azərbaycanın bütün regionlarında şagirdlər üçün daha yaxşı gələcək təmin etmək mümkündür. Təhsil sahəsində belə layihələr, yalnız bir nəsil üçün deyil, uzunmüddətli dövrdə ölkənin inkişafına xidmət edəcəkdir.
Bəhman Hüseyn