Məktəb-valideyn Əməkdaşlığı təhsilin keyfiyyətinin artmasında vacib önəm daşıyır. Valideynlərin şaqirdlərin təlim-tərbiyə prosesinə aktiv şəkildə qoşulması, şaqirdlərin akademik nəticələrinin və sosial inkişafını əhəmiyyətli dərəcədə yüksəldir. Bununla belə, Azərbaycanda məktəb-valideyn əməkdaşlığında mühüm problemlər mövcuddur ki, bu da şagirdlərin təhsilinə birbaşa təsir edir.
Məktəb və valideynlər arasında çətinliklərin yaranmasının başlica səbəbləri bunlardır:
- Əlaqə problemləri: Valideynlərin məktəblə daimi əlaqə saxlamaması və ya öz fikirlərini ifadə etməkdə qərarsız olmaları.
- Maarifləndirmə çatışmazlığı: Valideynlərin şaqirdlərin tədris prosesi və məktəbin tələbləri haqqında lazımi bılgiə malik olmaması.
- Qəbul edilməyən yanaşmalar: Bəzi valideynlərin məktəbin qayda-qanunlarına mübaxisəli yanaşması, hətta onları ciddi şəkildə tənqid etməsi.
- Valideynlərin məşğulluğu: Valideynlərin işlə məşğul olduqları üçün şaqirdlərin tədrisinə kifayət qədər vaxt ayıra bilməməsi.
Psixoloji uyğunluq problemləri: Valideynlər və məktəb heyəti arasında inamın çatışmazlığı, bu da iş birliyini çətinləşdirir.
Məktəb-valideyn Əməkdaşlığının zəifliyi birbaşa olaraq şaqirdlərin akademik inkişafına, davranışına və sosial bacarıqlarına neqativ təsir göstərir. Bu cür hallar:
- Şagirdlərin təhsildə geriqalması;
- Özünüifadə bacarıqlarının zəifləməsi;
- Sosial adaptasiya çətinlikləri və tənha hiss etmə halları;
- Şiddət və zorakı davranışların artması kimi hallarla təzahür edir.
Təklif olunan həllər
- Effektiv sisteminin qurulması:
- Məktəblər valideynlərə rəqəmsal vasitələrlə əlaqə qurmaq imkanı yaratmalı, vaxtaşan, çevik müsələlərə fokuslanmalıdır.
- Valideyn maarifləndirmə proqramları:
- Tədris prosesi, məktəb qaydaları və şaqirdlərin ehtiyacları haqda seminarların keçirilməsi.
- Birlikdə tədbirlər:
- Valideynlərin məktəb tədbirlərinə cəlb edilməsi, məşərətlərdə birgə çıxışların təşkil olunması.
- Valideyn komitələrinin aktivləşdirilməsi:
- Məktəblərdə valideyn komitələrinin yaradılması, onlara dəstəyin artırılması.
- Psixoloji dəstəyin genişləndirilməsi:
- Valideynlərə şaqirdlərin davranış problemləri və ya öyrənmə çətinlikləri ilə bağlı psixoloji yardım təklif olunmalıdır.
Bəhman Hüseyn