Müasir dövrdə müəllimlərin rolu yalnız bilik verməkdən daha geniş məna daşıyır. Texnologiyanın və qlobal əlaqələrin sürətlə inkişaf etdiyi bir zamanda, şagirdlər və valideynlər müəllimlərdən fərqli bacarıqlar və yanaşmalar gözləyirlər. Bu məqalədə "müasir müəllim necə olmalıdır?" sualına şagirdlərin və valideynlərin gözləntiləri əsasında cavab axtarılır.
Bir araşdırmaya görə, Azərbaycanda 2023-cü ildə keçirilmiş sorğuda iştirak edən şagirdlərin 68%-i müəllimlərin texnologiyadan daha çox istifadə etməsini arzuladığını bildirib. Onlar dərslərin maraqlı və interaktiv olması üçün rəqəmsal vasitələrdən istifadəni vacib hesab edir. Valideynlərin isə 72%-i müəllimlərin həm ənənəvi tədris metodlarını, həm də müasir yanaşmaları birləşdirə biləcək bacarıqlara malik olmasının zəruriliyini qeyd edib.
Müasir müəllimlərə qarşı şagirdlərin əsas tələblərindən biri kommunikasiya bacarıqlarıdır. Sorğuda iştirak edən şagirdlərin 75%-i müəllimlərin daha anlayışlı və dinləyici olmasını istəyib. Onlar dərs zamanı müəllimlərin yalnız tədris materialını çatdırmaqla kifayətlənməyib, eyni zamanda, şagirdlərin problemlərini başa düşməyə çalışmasını vacib sayırlar.
Valideynlərin 67%-i müəllimlərin emosional zəka və liderlik bacarıqlarına sahib olmasının əhəmiyyətini vurğulayıb. Onların fikrincə, müəllimlər yalnız dərs keçən deyil, həm də şagirdlərə nümunə olan şəxsiyyətlər olmalıdır. Bu isə müəllimlərin özlərini daima inkişaf etdirməsini və müasir dövrün tələblərinə uyğunlaşmasını tələb edir.
Müəllimlərin kreativ olması da müasir dövrün əsas tələblərindən biridir. 15-17 yaş aralığında olan şagirdlərin 60%-i monoton dərslərin öyrənmə prosesini çətinləşdirdiyini bildirib. Onların fikrincə, müəllimlər dərs zamanı müzakirə, qrup işi və oyunlardan istifadə etməklə dərsi maraqlı və cəlbedici edə bilərlər.
Həmçinin sorğular göstərir ki, müasir müəllimlərin peşəkar inkişafı davamlı olmalıdır. Valideynlərin 80%-i müəllimlərin müntəzəm olaraq yeni təlimlərdə və ixtisasartırma proqramlarında iştirak etməsini istəyir. Bu, onların həm fənn biliklərini, həm də pedaqoji bacarıqlarını inkişaf etdirməsinə imkan yaradır.
Müasir müəllimlərin əxlaqi dəyərləri də mühüm rol oynayır. Valideynlərin 65%-i müəllimlərin şagirdlərə dürüstlük, hörmət və əməksevərlik kimi dəyərləri aşılamasını mühüm hesab edir. Onların fikrincə, bu dəyərlər şagirdlərin yalnız akademik deyil, həm də şəxsiyyət kimi inkişafına töhfə verir.
Müasir müəllimin profilini ümumiləşdirsək, o, texnologiya ilə dost olan, emosional zəkası yüksək, kreativ və ünsiyyətcil şəxsdir. O, həm ənənəvi, həm də müasir tədris metodlarını birləşdirərək, şagirdlərin maraq və ehtiyaclarını nəzərə alır. Bu müəllimlər özlərini daima inkişaf etdirir və şagirdləri gələcəyin çağırışlarına hazırlayır.
Nəticə olaraq, müasir müəllim anlayışı həm cəmiyyətin, həm də qlobal təhsil sisteminin tələblərinə uyğun olaraq dəyişir. Bu dəyişikliklərə uyğunlaşmaq, müəllimlərin daha yüksək səviyyəli təhsil təqdim etməsi və şagirdlərin hərtərəfli inkişafına kömək etməsi üçün zəruridir. Müəllimlərimizə bu yolda dəstək olmaq isə hər birimizin vəzifəsidir.
Bəhman Hüseyn