Müəllimlər cəmiyyətin inkişafında əvəzolunmaz rol oynayırlar. Onların işi yalnız dərs keçmək deyil, həm də şagirdlərin şəxsiyyət kimi formalaşmasına yardım etməkdir. Lakin sosial təminatın zəif olduğu şəraitdə bu missiyanın icrası ciddi çətinliklərlə üzləşə bilər.
Sosial təminatı zəif olan müəllimlərin əsas problemlərindən biri maddi qayğıların onların peşə fəaliyyətinə mənfi təsir etməsidir. Aşağı maaş və digər təminat çatışmazlığı müəllimlərin motivasiyasını azaldır, onların yaradıcılıq qabiliyyətini və peşəkar inkişaf istəyini məhdudlaşdırır. Belə bir vəziyyətdə müəllimlərdən yüksək səviyyəli tədris gözləmək çətin olur.
Maddi çətinliklər müəllimlərin psixoloji vəziyyətinə də təsir edir. Stress və yorğunluq onların dərslərə tam şəkildə hazırlaşmasına mane olur. Bu, şagirdlərə ötürülən biliklərin keyfiyyətinin aşağı düşməsinə səbəb ola bilər. Şagirdlər müəllimlərinin davranışlarından və tədris yanaşmasından təsirləndiyi üçün bu vəziyyət onların təhsilə olan münasibətinə də mənfi təsir göstərə bilər.
Müasir tədris metodlarının tətbiqi üçün müəllimlərin əlavə resurslara ehtiyacı var. Lakin sosial təminatın zəif olması bu imkanları məhdudlaşdırır. Müəllimlər yeni texnologiyalardan istifadə edə bilmir, interaktiv və yaradıcı dərslər keçməkdə çətinlik çəkirlər. Bu isə şagirdlərin inkişafı üçün vacib olan müasir bacarıqların formalaşmasını əngəlləyir.
Sosial təminatı zəif olan müəllimlər həm də şagirdlər üçün nümunə rolunu tam şəkildə yerinə yetirə bilmirlər. Maddi çətinliklər içində olan bir müəllim, şagirdlərə ilham verə biləcək şəraitdən məhrumdur. Bu isə təhsilin motivasiyaedici təsirini azaldır və ümumi təhsil mühitini zəiflədir.
Cəmiyyət və dövlət bu məsələyə diqqət yetirməli, müəllimlərin sosial təminatını yaxşılaşdırmaq üçün tədbirlər görməlidir. Müəllimlər üçün adekvat maaşlar, sosial təminat paketləri və peşəkar inkişaf imkanları təmin olunmalıdır. Yalnız bu yolla müəllimlərdən yüksək səviyyəli təhsil gözləmək mümkündür.
Bəhman Hüseyn