Təhsil eksperti Kamran Əsədov vurğulayır ki, Azərbaycanda kolleclərin mövcudluğu ilə bağlı müxtəlif fikirlər səsləndirilsə də, peşə təhsilinin və orta ixtisas təhsilinin vacibliyi inkarolunmazdır. Bütün inkişaf etmiş ölkələrdə universitetlərlə yanaşı kolleclər də mövcuddur və onlar əmək bazarı üçün ixtisaslı mütəxəssislər hazırlayır. Təhsil eksperti Kamran Əsədov qeyd edir ki, ölkədə bir çox sahə üzrə mütəxəssis çatışmazlığı var, lakin kolleclər bu boşluğu doldura bilmir.
Təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirir ki, 2023-cü ilin statistikasına əsasən, kolleclərə qəbul olunan tələbələrin yalnız 45%-i ixtisası üzrə işləməyə davam edir. Bu, o deməkdir ki, kolleclərin hazırladığı kadrlar əmək bazarının tələblərinə cavab vermir. Digər tərəfdən, bəzi mühüm sahələrdə kadr çatışmazlığı müşahidə edilir. Məsələn, sənaye, kənd təsərrüfatı və texniki peşələr üzrə ixtisaslı işçilərə ciddi ehtiyac olsa da, kolleclər bu tələbatı ödəyə bilmir.
Təhsil eksperti Kamran Əsədov sitat gətirir ki, kolleclərdəki idarəetmə sistemində ciddi problemlər var. Rüşvət və qeyri-şəffaf qiymətləndirmə halları təhsil keyfiyyətini aşağı salır. Məsələn, son illərdə bir neçə kollecdə müəllimlərin tələbələrdən imtahan keçmək üçün pul tələb etdiyi barədə faktlar qeydə alınıb. Bu kimi hallar kolleclərə olan etimadı azaldır və onların gələcəkdə əmək bazarına töhfə verməsini çətinləşdirir.
Təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirir ki, kolleclərin idarəetməsi müasir tələblərə uyğun qurulmalıdır. Hazırkı sistemdə kolleclərin böyük hissəsi köhnə tədris proqramları ilə işləyir və müasir texnologiyalara uyğunlaşa bilmir. Məsələn, bir çox kolleclərdə hələ də avtomatika, mühəndislik, informasiya texnologiyaları üzrə kadr hazırlığı lazımi səviyyədə deyil. Halbuki, beynəlxalq təcrübədə kolleclər bu sahələrdə mühüm rol oynayır.
Təhsil eksperti Kamran Əsədov vurğulayır ki, əgər kolleclər düzgün islahatlara məruz qalmasa, onların effektivliyi sual altına düşəcək. O qeyd edir ki, kolleclər əmək bazarının tələblərinə uyğunlaşdırılmalı, təhsil proqramları yenilənməli və işəgötürənlərlə əməkdaşlıq qurulmalıdır. Əks halda, kolleclərin effektivliyi azalacaq və onlara olan tələb daha da enəcək.
Təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirir ki, kolleclərin ləğv olunması yox, onların müasir standartlara uyğun yenilənməsi lazımdır. O qeyd edir ki, kolleclər olmadan əmək bazarının orta ixtisaslı mütəxəssis tələbatını ödəmək mümkün deyil. Ancaq mövcud problemlər həll olunmazsa, kolleclər sadəcə diplom verən qurumlara çevrilə bilər.
Təhsil eksperti Kamran Əsədov vurğulayır ki, kolleclərin inkişafı üçün idarəetmə sistemində ciddi dəyişikliklər edilməli, müəllimlərin seçimi və tədris metodikası müasirləşdirilməlidir. Əgər bu addımlar atılarsa, kolleclər ölkənin iqtisadi inkişafına töhfə verə biləcək peşəkar kadrlar yetişdirə bilər.
Bəhman Hüseynli