Müasir məktəb təhsilində hərəkətli oyunlar yalnız fiziki fəaliyyət üçün vasitə deyil, həm də şagirdlərin sosial, emosional və intellektual inkişafına töhfə verən mühüm bir metoddur. Bu oyunların düzgün keçirilməsi, uşaqlarda sağlam həyat tərzi vərdişlərinin formalaşdırılmasına və onların məktəb mühitində daha fəal iştiraka təşviq edilməsinə şərait yaradır.

Hərəkətli oyunların tədrisdə rolu

Hərəkətli oyunlar bir neçə məqsədə xidmət edir:

1. Fiziki inkişaf: Şagirdlərin motor bacarıqlarını və çevikliyini artırır.
2. Psixoloji dəstək: Stresdən azad olmağa və özünəinamın yüksəlməsinə kömək edir.
3. Komanda işi: Əməkdaşlıq və ünsiyyət bacarıqlarını inkişaf etdirir.
4. Motivasiya: Təhsilə marağı artırır və dərslərin monotonluğunu azaldır.

Metodik yanaşmalar

Məktəblərdə hərəkətli oyunların səmərəli keçirilməsi üçün metodik yanaşmalar aşağıdakı prinsiplərə əsaslanmalıdır:

1. Şagirdlərin yaş xüsusiyyətləri və maraqları

Oyun seçərkən şagirdlərin yaş xüsusiyyətləri nəzərə alınmalıdır. Məsələn, ibtidai siniflər üçün daha sadə və əyləncəli oyunlar, yuxarı siniflər üçün isə daha mürəkkəb və strateji elementlər tələb edən oyunlar uyğun gəlir.

2. Təhlükəsizlik və sağlamlıq

Hərəkətli oyunların keçirildiyi məkanın təhlükəsizliyi və oyunların qaydalara uyğun keçirilməsi prioritet olmalıdır. Müəllimlər uşaqların zədə almaması üçün oyun avadanlıqlarını düzgün seçməlidir.

3. Müxtəliflik və dinamika

Oyunların monoton olmaması üçün müxtəliflik təmin edilməlidir. Məsələn, bəzən açıq havada, bəzən sinif daxilində oyunların keçirilməsi mümkündür.

4. Əlaqələndirilmiş dərslər

Hərəkətli oyunlar digər fənlərlə inteqrasiya edilə bilər. Məsələn, coğrafiya dərsində "səyahət" oyunu təşkil edilə bilər və ya riyaziyyat dərsində hərəkət tələb edən tapşırıqlar verilə bilər.

Müəllimlər üçün tövsiyələr

1. Dərindən hazırlıq: Müəllimlər əvvəlcədən oyun qaydalarını izah etməli və şagirdləri iştirak etməyə həvəsləndirməlidir.
2. Rolların bölüşdürülməsi: Şagirdlərin fərdi bacarıqlarına uyğun vəzifələr müəyyən edilməlidir.
3. Refleksiya: Oyundan sonra uşaqlar öz təəssüratlarını bölüşə və təcrübədən öyrənə bilərlər.

Hərəkətli oyunlar təkcə fiziki fəaliyyət üçün deyil, həm də təlim prosesinin əyləncəli və effektli bir hissəsi ola bilər. Onların düzgün keçirilməsi məktəb mühitində sağlam atmosfer yaratmağa, şagirdlərin fiziki və mənəvi sağlamlığını gücləndirməyə yardım edir. Müasir məktəblər bu metodikadan geniş istifadə etməli və tədris prosesini daha dinamik və maraqlı hala gətirməlidir.

Təhsil sahəsində hərəkətli oyunların rolu getdikcə daha çox dərk edilir və bu istiqamətdə araşdırmalar davam edir. Bu oyunlar yalnız uşaqların bu günü üçün deyil, həm də gələcək həyatları üçün bir investisiya kimi qəbul edilməlidir.

Bəhman Hüseyn