Son dövrlərdə müəllimlər üçün vahid forma tətbiqinin vacibliyi geniş müzakirə olunur. Geyim məsələsinin yalnız bir vizual tələb olmadığı, həm də təhsil sisteminin dəyərlərini əks etdirən bir element olduğu vurğulanır. Təhsil eksperti Kamran Əsədov bu məsələyə toxunaraq bildirib ki, vahid forma təhsil mühitində ciddi təsirlərə malik bir mexanizmdir. O qeyd edir ki, bu yanaşma həm müəllimlər, həm də şagirdlər üçün bir çox üstünlüklər gətirə bilər.

Kamran Əsədov qeyd edir ki, müəllimlərin geyimi onların peşəkar imicinin bir hissəsidir. "Müəllimlərin vahid formaya malik olması onların cəmiyyətdəki statusunu daha da gücləndirər və nümunəvi davranışlarına əlavə dəyər qazandırar. Geyim sadəcə bir seçim deyil, o həm də müəyyən mesaj daşıyır – müəllimlər peşəkar və məsuliyyətli bir obraz yaratmalıdır," deyə ekspert vurğulayır.

Dünya təcrübəsinə nəzər saldıqda, bir sıra ölkələrdə müəllimlər üçün vahid forma tətbiq edilir. Məsələn, Sinqapur, Yaponiya və Cənubi Koreyada müəllimlər üçün xüsusi forma və ya ciddi geyim qaydaları var. Bu yanaşma, tədris prosesində nizam-intizamı qorumaqla yanaşı, müəllimlərin işə peşəkar münasibətini də simvollaşdırır.

Müəllimlərin vahid formada olması şagirdlərə birbaşa təsir göstərə bilər. Kamran Əsədov bildirir ki, müəllimlərin geyimində standartların olması, tədris mühitində bərabərlik və nizam-intizam hissini gücləndirir. "Vahid forma, həmçinin müəllimlər arasında sosial status fərqini aradan qaldıra bilər. Bahalı və ya xüsusi geyimlərdən istifadə etmək məcburiyyətinin olmaması müəllimləri əlavə maliyyə yükündən azad edər," deyə o qeyd edir.

Bununla yanaşı, geyimlərdə bərabərlik şagirdlərin diqqətini əsas məsələ – təhsilə yönəldə bilər. ABŞ-ın təhsil sistemində aparılan araşdırmalar göstərir ki, müəllimlərin vahid forma geyindiyi məktəblərdə şagirdlərin dərsə marağı 15%-ə qədər artır.

Kamran Əsədov əlavə edir ki, vahid forma tətbiqi zamanı müəllimlərin maliyyə vəziyyəti nəzərə alınmalıdır. "Forma məcburiyyətinin tətbiq olunması əlavə xərclər yarada bilər. Lakin bu məsələ dövlət və ya məktəb rəhbərlikləri tərəfindən dəstək göstərilərək həll edilə bilər. Məsələn, forma alınması üçün subsidiyalar və ya güzəştlər təklif oluna bilər," deyə o vurğulayır.

Azərbaycan müəllimlərinin orta aylıq maaşı haqqında danışan ekspert qeyd edir ki, 2024-cü ilin göstəricilərinə əsasən, orta maaş 800-900 manat civarındadır. Belə olan halda, müəllimlərin əlavə maliyyə yükü altına girməməsi üçün forma təminatının dəstəklənməsi vacibdir.

Müəllimlər üçün vahid forma tətbiqinə qarşı çıxanlar da az deyil. Bəzi müəllimlər fərdiyyətin itirilməsindən və geyim məcburiyyətinin şəxsi seçim azadlığını məhdudlaşdırmasından narazıdırlar. Kamran Əsədov isə bildirir ki, bu narahatlıqları nəzərə almaqla yanaşı, vahid forma tətbiqinin könüllü şəkildə həyata keçirilməsi də bir həll yolu ola bilər.

“Forma məcburi deyil, tövsiyə xarakterli olarsa, bu, həm fərdi azadlıqları qoruyar, həm də vahid geyim standartlarına addım atılar,” deyə ekspert qeyd edir.

Kamran Əsədov vurğulayır ki, müəllimlər üçün vahid forma tətbiqi təhsil mühitinə müsbət təsir göstərə bilər. “Geyim yalnız vizual tələb deyil, həm də təhsil sisteminin imicini formalaşdıran vacib elementdir. Biz bu yanaşmanı həyata keçirməklə, müəllimlərimizə həm peşəkar nüfuz qazandıra bilərik, həm də təhsil prosesində nizam-intizamı gücləndirə bilərik,” deyə o bildirir.

Ekspert sonda qeyd edir ki, belə bir yeniliyin tətbiqi zamanı bütün maraqlı tərəflərin fikirləri nəzərə alınmalı və qərarlar sosial ədalət prinsiplərinə uyğun verilməlidir. "Məqsədimiz təhsildə keyfiyyəti artırmaqdır və bu istiqamətdə hər bir detalı düşünmək lazımdır," deyə Kamran Əsədov fikirlərini yekunlaşdırır.

Bəhman Hüseynli