Müasir təhsildə ən aparıcı qüvvə nədir sualı təhsil sisteminin sürətli inkişafı və cəmiyyətin dəyişən tələbləri fonunda çox aktualdır. Bu suala bir çox cavablar verilə bilər, lakin bugünkü reallıqlarda ən aparıcı qüvvə kimi texnologiya və innovasiyanı vurğulamaq mümkündür. Bu qüvvələr təhsil prosesini təməlindən dəyişərək, tədris metodlarının, müəllim-tələbə münasibətlərinin və bilik əldə etmə yollarının yenidən formalaşmasına səbəb olmuşdur.
Texnologiya müasir təhsilin mərkəzində dayanaraq, öyrənmə və öyrətmə prosesini daha səmərəli və əlçatan edir. Onlayn təhsil platformaları, rəqəmsal dərsliklər, virtual reallıq və süni intellekt kimi texnologiyalar təhsilin sınırlarını genişləndirir. Artıq ənənəvi sinif dərsləri ilə məhdudlaşmayan öyrənmə, internet vasitəsilə dünyanın hər yerindən bilik əldə etməyə imkan yaradır. Bu, həm müəllimlərə, həm də tələbələrə daha çox azadlıq və fərdi yanaşma təqdim edir.
Müasir təhsil texnologiyalarının ən böyük üstünlüklərindən biri də fərdi öyrənmə imkanlarının yaradılmasıdır. Əvvəlki dövrlərdə standart bir tədris proqramı hər kəs üçün eyni şəkildə tətbiq edilirdisə, indi texnologiya vasitəsilə hər bir tələbənin fərdi öyrənmə sürətinə və tərzinə uyğun yanaşmalar inkişaf etdirilir. Mətn analizləri, adaptive öyrənmə proqramları və data təhlili vasitəsilə tələbələrin performansı izlənir və fərdi ehtiyaclarına uyğun dərs planları hazırlanır.
Texnologiya ilə yanaşı, innovativ yanaşmalar da təhsilin ön sıralarında yer alır. Flipped Classroom (Tərs sinif otağı) modeli buna gözəl nümunədir. Bu modeldə tələbələr dərsi əvvəlcədən video və ya onlayn resurslar vasitəsilə öyrənir, dərs vaxtı isə müəllimlə praktiki olaraq bilikləri tətbiq edir və suallara cavab tapırlar. Beləliklə, müəllimin rolu təkcə məlumat verən deyil, daha çox bələdçi rolunu oynayan şəxsə çevrilir.
Müasir dövrdə müəllimlər də texnologiyanın əsas qüvvəsi ilə qarşı-qarşıya qalırlar. Artıq ənənəvi dərs verən rolu kifayət etmir, müəllimlər texnoloji vasitələrdən istifadə etməyi, dərs planlarını rəqəmsal mühitdə qurmağı və tələbələri rəqəmsal bilik və bacarıqlara hazırlamağı bacarmalıdırlar. Müasir müəllimlər həm də motivator, bələdçi və innovator rolunu daha çox oynayırlar. Təhsil prosesində onların texnologiyanı necə tətbiq etmələri və onun potensialını necə maksimum istifadə etmələri vacibdir.
Texnologiya və innovasiyalar təhsildə aparıcı qüvvə olaraq təkcə mövcud tədrisi daha əlverişli etməklə qalmır, həm də tələbələri gələcək iş dünyasına hazırlayır. Gələcəkdə bir çox peşə və iş yerləri texnoloji bacarıqlar və innovativ düşüncə tələb edəcək. Təhsil sistemi bu gün tələbələrə problem həll etmə bacarıqlarını inkişaf etdirməklə, onların öz biliklərini müxtəlif texnoloji platformalarda tətbiq etmə yollarını öyrədir.
Texnologiya həm də təhsil sahəsində beynəlxalq inteqrasiyanı təşviq edir. Artıq tələbələr dünyanın müxtəlif ölkələrindəki dərslərdə iştirak edə, qlobal təhsil proqramlarına qoşula və müxtəlif mədəniyyətlərdən öyrənə bilərlər. Bu, təkcə fərdi biliklərin artırılmasını deyil, həm də beynəlxalq əməkdaşlıq və mədəniyyətlərarası əlaqələrin inkişafını təmin edir.
Müasir təhsildə texnologiya və innovasiya ən aparıcı qüvvədir. Onlar təhsil sistemini transformasiya edərək, yeni tədris metodlarını, fərdi yanaşmaları və qlobal bilik mübadiləsini mümkün edir. Texnologiyanın düzgün tətbiqi, müəllimlərin bu yeni vasitələri effektiv şəkildə istifadə etməsi və tələbələrin gələcəyin tələblərinə hazırlanması müasir təhsilin uğurunun əsas göstəricisidir. Qlobal miqyasda texnologiya ilə inteqrasiya olunmuş təhsil, cəmiyyətin inkişafında, gələcək nəsillərin daha güclü və rəqabətqabiliyyətli olmasında mühüm rol oynayır.
Bəhman Hüseyn