Məktəblərin texniki avadanlıqlarının yararsız hala düşməsi son illərdə təhsil sistemində narahatlıq doğuran əsas məsələlərdən birinə çevrilib. Müasir təhsil prosesinin tələblərinə cavab verməyən sinif otaqları, sıradan çıxmış laboratoriya cihazları və işlək vəziyyətdə olmayan kompüterlər şagirdlərin keyfiyyətli təhsil almasında ciddi problemlər yaradır.
Təhsil eksperti Kamran Əsədov vurğulayır ki, ölkədəki məktəblərin texniki vəziyyəti ilə bağlı real statistika aparılmasa da, müşahidələr və əldə olunan məlumatlar bu problemin kifayət qədər geniş yayıldığını göstərir. "Xüsusilə region məktəblərində texniki avadanlıqların yenilənməsi, laboratoriyaların təchiz olunması və rəqəmsal texnologiyaların tətbiqi olduqca zəifdir. Müasir dövrdə texnologiyadan istifadə təhsilin ayrılmaz hissəsinə çevrildiyi halda, bizim məktəblərdə hələ də kompüter çatışmazlığı müşahidə olunur. Bir çox məktəblərdə kompüterlər ya sıradan çıxıb, ya da istifadəyə tamamilə yararsızdır", - deyə təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirir.
Dövlət Statistika Komitəsinin son hesabatına əsasən, ölkədə fəaliyyət göstərən məktəblərin yalnız 65%-də kompüterlərin vəziyyəti qənaətbəxş hesab olunur. Bu isə o deməkdir ki, məktəblərin üçdə birində kompüterlər ya tamamilə köhnəlib, ya da tədris üçün yararsız vəziyyətə düşüb. "Müasir dünyada şagirdlər biliklərini artırmaq üçün yalnız kitablarla kifayətlənməməlidir. İnformasiya texnologiyalarının inkişaf etdiyi bir dövrdə məktəblərin internetə çıxışı və rəqəmsal resurslardan istifadə imkanları artırılmalıdır. Lakin bu sahədə ciddi geriləmələr var", - deyə təhsil eksperti Kamran Əsədov qeyd edir.
Problem təkcə kompüterlərlə məhdudlaşmır. Fizika, kimya və biologiya laboratoriyalarında olan avadanlıqlar da çox vaxt ya çatışmır, ya da istifadəyə yararsızdır. Kamran Əsədov sitat gətirir: "Laboratoriya avadanlıqları olmadan elmi bilikləri praktik tətbiq etmək mümkün deyil. Ancaq bu gün məktəblərimizdə şagirdlər yalnız nəzəri biliklərlə kifayətlənməyə məcburdur. Məsələn, kimya laboratoriyalarında reaktivlərin olmaması, fizika kabinetlərində cihazların işləməməsi tədrisin keyfiyyətinə ciddi təsir edir".
Təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirir ki, texniki avadanlıqların yararsız hala düşməsi yalnız büdcə çatışmazlığı ilə əlaqələndirilməməlidir. "Bəzi hallarda məktəblərə ayrılan vəsaitlər səmərəli xərclənmir, avadanlıqlar alınsa da, onların saxlanılması və daimi istifadəsi təmin edilmir. Bütün bunlar məktəblərdə modern təhsil mühitinin formalaşmasına mane olur. Halbuki, inkişaf etmiş ölkələrdə məktəblər texnoloji yeniliklərə uyğun şəkildə təchiz olunur və şagirdlər ən son avadanlıqlarla təhsil alır".
Məsələnin həlli üçün nə edilməlidir? Kamran Əsədov qeyd edir ki, məktəblərin texniki vəziyyəti ilə bağlı dəqiq monitorinq aparılmalı, çatışmazlıqlar konkret rəqəmlərlə müəyyən olunmalı və mütəmadi şəkildə yenilənmə işləri görülməlidir. "Təhsil sistemində islahatlar yalnız kurikulumun yenilənməsi və müəllimlərin peşəkar inkişafı ilə məhdudlaşmamalıdır. Təhsil müəssisələrinin maddi-texniki bazasının müasir standartlara uyğunlaşdırılması əsas prioritetlərdən biri olmalıdır. Əks halda, müəllimlərin və şagirdlərin potensialı lazımi şəkildə reallaşa bilməyəcək".
Təhsil ekspertinin fikrincə, məktəblərin texniki təminatına dair uzunmüddətli dövlət proqramı hazırlanmalı, bu proqram çərçivəsində hər il müəyyən məktəblər tam şəkildə yenilənməlidir. "Bu gün Azərbaycan təhsili dünya təhsil sisteminə inteqrasiya etməyə çalışırsa, biz məktəblərimizi beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırmalıyıq. Bunun üçün ən əsas şərtlərdən biri isə şagirdlərin keyfiyyətli texniki avadanlıqlarla təmin olunmasıdır", - deyə təhsil eksperti Kamran Əsədov vurğulayır.
Bəhman Hüseynli