Bitkilərin mikroklonal çoxaldılması prosesi müasir dünyada ən çox tətbiq edilən çoxaldılma üsullarından biridir. Bu üsul vasitəsilə qısa müddət ərzində çoxlu sayda bitki əldə etmək mümkündür. Eyni zamanda, invitro şəraitində virussuz, xəstəlikdən azad edilmiş bitkilər alınır. Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin nəzdində yaradılmış Biotexnologiya Mərkəzində bitkilərin müxtəlif stress amillərinə, xəstəliklərə qarşı davamlılığının müəyyən edilməsi məqsədilə bu istiqamətlərdə molekulyar analizlər həyata keçirilir.
AZƏRTAC-ın bölgə müxbiri Biotexnologiya mərkəzində olub, bitkilərdən götürülən eksplantların sterizilasiya edilməsi prosesi və tədqiqat zamanı tətbiq olunan yenilikləri izləyib.
Qərb bölgəsində yeni fəaliyyətə başlayan ilk biotexnologiya mərkəzi 2 istiqamətdə - elmi-tədqiqat və kommersiya məqsədli işlərin həyata keçirilməsi üçün nəzərdə tutulub. Mərkəzin kiçik elmi işçisi Pərvin Qənbərova deyir ki, laboratoriyalarda tədqiqatlar əsasən meyvə bitkilərinin invitro üsulu ilə mikroklonal yolla çoxaldılmasına yönəlib. “Bizim üzərində işlədiyimiz bitkilər arasında gilas və şaftalının calaqaltıları xüsusi yer tutur. Üzüm, portağal və dekorativ qızıl güllərin də əkininə başlamışıq. Qeyd etdiyimiz bitkilərin müxtəlif stres amillərinə davamlılığı, xəstəliklərə qarşı dözümlülüyü yoxlanılır. İlkin olaraq bitkilərimiz hələ ki, iqlim otaqlarındadır. Adaptasiyaya çıxdıqları müddətdə biz onların digər mərhələlərdə geniş tədqiqatlarını aparacağıq” – deyə mərkəzin elmi işçisi bildirib.
Son illərdə calaqaltılara tələbatın artması, bu sahədə idxalın çoxalması ölkə üçün keyfiyyətli tinglərin və meyvə calaqaltıların əldə olunmasına zəmin yaradıb. ADAU-nun Biotexnologiya Mərkəzində də bu istiqamətdə işlər davam etdirilir.
Mərkəzdə qida mühitinin hazırlanması və sterilizasiya otağı, iqlim otağı, əkin otağı və laboratoriyalar fəaliyyət göstərir. Mərkəz müasir cihaz və avadanlıqlarla təchiz olunub. Belə ki, burada olan “Real Time PCR” cihazı vasitəsilə invitro şəraitində yetişdirilən bitkilərdə hər hansı bir xəstəliyin olmasını və müxtəlif stress amillərinə davamlılığı müəyyən edilir. Bununla da gələcəkdə xəstəliklərdən azad olunmuş, sertifikatlaşmış bitkilər ölkə bazarlarına çıxarılacaq
Mənbə: https://bit.ly/2W15rG0