Son dövrlərdə Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən alimlərin elmi fəaliyyətlərinə görə hər ay 1000 manatadək mükafatın verilməsi, Azərbaycan elminin inkişafında müsbət bir addım kimi qiymətləndirilir. Bu təşəbbüs, yalnız alimlərin maddi rifahını yaxşılaşdırmaqla yanaşı, elmi fəaliyyətlərinin stimullaşdırılması məqsədini güdür. Lakin bu mükafatların elmin gələcəyinə olan təsirini tam dəyərləndirmək üçün Azərbaycan elminin indiki vəziyyətini, çatışmazlıqlarını, müsbət tərəflərini, uğurlarını və gələcək perspektivlərini daha dərindən araşdırmaq vacibdir.
Bu barədə TƏHSİL.BİZ -ə müsahibəsində Kamran Əsədov bildirib:
Öncəliklə, mükafatlandırma sisteminin məqsədi olan elmi fəaliyyətin stimullaşdırılması, beynəlxalq səviyyədə tanınmış jurnallarda dərc olunan məqalələrin sayını artırmaqdır. Bu, elmi işlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsi, elmin daha geniş kütlələrə çatdırılması və alimlərin daha motivasiyalı olmasına kömək edəcəkdir. Beynəlxalq impakt faktorlu jurnallarda dərc olunan elmi məqalələr, elmin inkişafına və alimlərin tanınmasına müsbət təsir edir. Bu yanaşma, mükafatların verilməsi ilə elmi işlərin daha da dərinləşməsinə, daha geniş müzakirələrə səbəb olmasına şərait yaradır.
Amma, bu təşəbbüsün müsbət tərəfləri ilə yanaşı, Azərbaycan elminin indiki vəziyyətində bir sıra çatışmazlıqlar da mövcuddur. Birincisi, elmi tədqiqatların maliyyələşdirilməsi hələ də aşağı səviyyədədir. Alimlərin öz tədqiqatlarını maliyyələşdirməsi və müasir avadanlıqlara sahib olmaları üçün əlavə dəstək verilməlidir. Bu mükafatlar yalnız müəyyən bir maddi mükafatdır, lakin əslində elmi işlərin keyfiyyətini artırmaq üçün daha geniş və sistematik bir yanaşma tələb olunur.
İkincisi, elmi müəssisələrdə işləyən alimlərin bir çoxu hələ də elmi fəaliyyətlərinin tələblərinə uyğun gəlməyən ağır bürokratik prosedurlar ilə üzləşirlər. Mükafatlandırma sisteminin tətbiqi bu problemlərin üstündən gəlməlidir. Alimlərin iş yükünü artıran, lakin elmi tədqiqatlarla bağlı olmayan işlərin azaldılması, tədqiqatçılara daha çox sərbəstlik və kreativlik verəcəkdir. Bu, onların yaradıcılığını artırmaqla yanaşı, elmi nəticələrin daha mükəmməl olmasına səbəb olacaq.
Eyni zamanda, mükafatlandırma sisteminin müsbət təsirini görmək üçün alimlərin beynəlxalq elmi əməkdaşlıq imkanları artırılmalıdır. Yerli elmi müəssisələrin beynəlxalq tədqiqat mərkəzləri ilə əməkdaşlığı, elmi işlərin keyfiyyətinin yüksəlməsi və beynəlxalq səviyyədə tanınması üçün mühüm rol oynayır. Bu, həmçinin Azərbaycan elminin dünya elmi arena da daha tanınmasına səbəb olacaq.
Gələcək perspektivlərinə gəldikdə, Azərbaycan elmi, mükafatlandırma sisteminin tətbiqi ilə yanaşı, müasir tədqiqat metodologiyalarını da özündə birləşdirməlidir. Bunun üçün elmi işlərin statistik analizini, elmi nəticələrin qiymətləndirilməsini və tədqiqatların daha məqsədyönlü planlaşdırılmasını tələb edən yeni metodologiyalar hazırlanmalıdır. Alimlərin beynəlxalq səviyyədə tanınması üçün tədbirlər görülməli, onların yerli və beynəlxalq konfranslarda iştirak etmələri üçün dəstək verilməlidir.
Nəticə etibarilə, mükafatlandırma sistemi alimlərin motivasiyasını artırmaqla yanaşı, Azərbaycan elminin inkişafına müsbət təsir göstərə bilər. Lakin bu mükafatlar, yalnız maddi mükafatlarla məhdudlaşmamalıdır. Elmi fəaliyyətlərin keyfiyyətinin artırılması, bürokratik maneələrin aradan qaldırılması, beynəlxalq əməkdaşlığın gücləndirilməsi və müasir tədqiqat metodologiyalarının tətbiqi, Azərbaycan elminin gələcək inkişafında əhəmiyyətli rol oynayacaq. Bu yanaşma, elmin dünya səviyyəsində tanınması və müasir dövrün tələblərinə cavab verməsi baxımından vacibdir,deyə Kamran Əsədov bildirib.