Məktəblərdə erkən nikaha qarşı mübarizə aparmaq, müasir cəmiyyətin qarşısında duran ən ciddi sosial problemlərdən biridir. Təhsil eksperti Kamran Əsədov, bu mövzuda geniş statistik məlumatlar təqdim edərək, erkən nikahın təsirləri və mübarizə yollarını şərh edir.
Statistik göstəricilərə əsasən, Azərbaycanda erkən nikah halları, xüsusən də kənd yerlərində daha geniş yayılmışdır. Rəsmi məlumata görə, 2021-ci ildə ölkədə 18 yaşına çatmamış qızların 10%-dən çoxunun ərə getməsi qeydə alınıb. Bu, gənclərin gələcəyi və təhsil imkanları üçün ciddi təhlükə yaradır. Kamran Əsədov, erkən nikahın yalnız fərdi inkişafı deyil, eyni zamanda cəmiyyətin inkişafını da əngəllədiyini vurğulayır.
Erkən nikahın təsirləri arasında, təhsildən geri qalma, sağlamlıq problemləri, psixoloji təsirlər və sosial izolyasiya qeyd edilir. Gənc qızlar, ailə qurduqdan sonra çox vaxt təhsillərini davam etdirə bilmir, bu isə onların gələcəkdə iş imkanlarını və iqtisadi müstəqilliklərini məhdudlaşdırır. Eyni zamanda, erkən nikah, gənclərin psixoloji vəziyyətinə də mənfi təsir göstərir. Kamran Əsədov, bu məsələlərin cəmiyyətin inkişafına ciddi zərbə vurduğunu bildirir.
Mübarizə yolları arasında, məktəblərdə erkən nikaha qarşı maarifləndirmə proqramlarının tətbiqi önəmlidir. Şagirdlərə erkən nikahın riskləri, qadın hüquqları və gender bərabərliyi haqqında məlumat vermək, onların müstəqil qərar vermələrinə kömək edəcək. Kamran Əsədov, məktəblərdə bu istiqamətdə mütəmadi təlimlər, seminarlar və müzakirələrin keçirilməsini tövsiyə edir.
Eyni zamanda, valideynlərin maarifləndirilməsi də vacibdir. Valideynlər, erkən nikahın sağlamlıq, iqtisadi və sosial nəticələri haqqında məlumatlı olmalı, uşaqlarını təhsilə yönəltməyə çalışmalıdırlar. Bu məqsədlə, yerli icmaların da dəstəyi ilə valideynlər üçün xüsusi proqramlar hazırlanmalıdır.
Hökumət və qeyri-hökumət təşkilatları arasında əməkdaşlıq, erkən nikahın qarşısının alınmasında əhəmiyyətli rol oynayır. Kamran Əsədov, bu mübarizədə cəmiyyətin bütün qatmanlarının iştirak etməsinin vacibliyini qeyd edir. İctimaiyyətin diqqətini erkən nikah məsələsinə çəkmək, qanunvericiliyin gücləndirilməsi və icma dəstəyi, bu istiqamətdəki mübarizəni daha da gücləndirəcək.
Nəticə etibarilə, məktəblərdə erkən nikaha qarşı mübarizə, yalnız təhsil mühitində deyil, cəmiyyətin bütün sahələrində sistematik yanaşma tələb edir. Kamran Əsədov, maarifləndirmə, valideynlərin və cəmiyyətin iştirakını artırmaq, eləcə də müvafiq qanunvericiliyi gücləndirmək yoluyla erkən nikahın qarşısının alınmasının mümkün olduğunu vurğulayır. Bu, gənclərin gələcəyi üçün vacibdir və cəmiyyətin sağlam inkişafını təmin edəcək.
Bəhman Hüseynli