Kamran Əsədov: "Məktəblərin qarşısında zərərli məhsulların satışı gələcəyimizi təhlükəyə atır"

Təhsil müəssisələri yalnız bilik əldə edilən məkanlar deyil, həm də gənclərin fiziki və mənəvi sağlamlığının formalaşdığı mühüm sahələrdir. Buna baxmayaraq, bəzi məktəblərin qarşısında tütün məmulatlarının, enerji içkilərinin və alkoqollu məhsulların satışı, gələcək nəslin sağlamlığı üçün ciddi təhlükələr yaradır. Təhsil eksperti Kamran Əsədov bu məsələnin vacibliyini vurğulayaraq bildirir ki, belə məhsulların əlçatanlığı uşaq və yeniyetmələrin sağlamlığını təhlükəyə atır və məktəb mühitinin maarifləndirici təsirini azaldır.

"Tütün məmulatları, enerji içkiləri və alkoqollu məhsulların yeniyetmələrə mənfi təsiri elmi cəhətdən dəfələrlə sübut olunub. Tütün məmulatları yeniyetmələrdə tənəffüs və ürək-damar xəstəliklərinin erkən inkişafına səbəb olur. Enerji içkiləri yüksək kofein miqdarına görə əsəb sistemi pozğunluqlarına, yuxusuzluğa və asılılıq yaradaraq diqqət dağınıqlığına gətirib çıxarır. Spirtli içkilər isə erkən yaşlarda beyinə və sinir sisteminə mənfi təsir edərək davranış problemlərini artırır," – deyə Kamran Əsədov qeyd edir.

Ekspert bildirir ki, bu təhlükələr yalnız fərdi sağlamlıqla məhdudlaşmır, eyni zamanda yeniyetmələr arasında zərərli vərdişlərin geniş yayılmasına səbəb olur. Onun fikrincə, məktəbin ətraf mühiti, şagirdlərin sağlam həyat tərzini öyrəndiyi bir zona olmalıdır. Lakin bu, hazırda çox vaxt ticarət maraqlarının qurbanına çevrilir.

"Azərbaycan qanunvericiliyində məktəblərin 100 metrliyində tütün və alkoqollu məhsulların satışının qadağan edilməsi ilə bağlı müddəalar mövcuddur. Lakin bu qanunun icrasında ciddi problemlər yaşanır. Bu problemlərin həlli üçün nəzarət mexanizmləri gücləndirilməli və müntəzəm yoxlamalar aparılmalıdır. Məktəblər ətrafında yalnız sağlam qidaların satılmasını təşviq edən proqramlar həyata keçirilməlidir. Həmçinin valideynlər, müəllimlər və cəmiyyətin digər üzvləri belə hallara qarşı daha həssas olmalı və müvafiq orqanlara məlumat verməlidir," – deyə Kamran Əsədov vurğulayır.

Ekspert qeyd edir ki, dünyada bir çox ölkə məktəblərin ətrafında bu cür məhsulların satışını tamamilə qadağan edib. Finlandiyada məktəblərin ətrafında yalnız sağlamlıq standartlarına uyğun məhsulların satılmasına icazə verilir. Yaponiya və Sinqapur kimi ölkələrdə isə belə qanun pozuntuları ciddi cərimələrlə cəzalandırılır.

"Məktəblərin qarşısında tütün, enerji içkiləri və alkoqollu məhsulların satışı gələcəyimizi təhdid edən bir problemdir. Bu məsələdə yalnız qanunlar deyil, həm də ictimai nəzarət və maarifləndirmə mühüm rol oynayır. Hər birimiz, gələcək nəsillərin sağlamlığı naminə bu problemlə mübarizədə aktiv iştirak etməliyik," – deyə Kamran Əsədov bildirib.

Bəhman Hüseynli