Təhsil bir cəmiyyətin özünü ifadə etmə vasitəsi, mədəniyyətin daşıyıcısı və gələcək üçün çızılan şəkildir. Bu baxımdan, hər bir xalqın təhsil fəlsəfəsi onun tarixi, mədəniyyəti və cəmiyyətə baxış bucağından qidalanır. Azərbaycan təhsilinin fəlsəfəsi də milli dəyərlərin beynəlxalq yanaşmalarla ahəngdar inteqrasiyasına söykənir. Bu fəlsəfənin mahiyyəti çoxşəxəlidir və tarixi-mədəni irsin qorunması, bəşəri dəyərlərin qavranılması, mənəvi ünvanlaşma, ədalətli cəmiyyət quruculuğu kimi prinsipləri özündə ehtiva edir.
Azərbaycan təhsilinin fəlsəfəsi dəmiryolunun ilk dayanacaqları kimi çox erkən vaxtlardan milli dəyərlərə dayanan bir istiqamətdə şəkillənmişdir. Nizami Gəncəvi, Məhəmməd Füzuli, Mirzə Fətəli Axundov kimi düyərlərın ideyaları, maarifçilik hərəkatı və XX əsrdə müasir təhsil sisteminin yaranması bu fəlsəfənin formalaşmasında əhəmiyyətli rol oynamışdır. Tariximizin şanlı səhifələri olan mədəni irsimiz təhsil fəlsəfəmizin ana xəttini təşkil edir.
Azərbaycan təhsili milli dəyərlərin qorunması və çağdaş dünya ilə uzlaşma istiqamətində qurulmuşdur. Mədəni irsin öyrənilməsi, ana dilinin qorunması və gənclərin milli kimliyini şüurla dərk etməsi bu fəlsəfənin önəmli tərkib hissəsidir. Bununla yanaşı, beynəlxalq təhsil standartlarına cavab vermək, texnoloji və innovativ bacarıqları əxz etmək gələcəyin şəkilləndirilməsi üçün vacibdir.
Hazırda Azərbaycan təhsilinin qlobal inteqrasiyası və modernləşməsini təmin edən islahatlar aparılır. Təhsil qanunvericiliyinin mükəmməlləşdirilməsi, rəqəmsal texnologiyaların tədrisdə istifadəsi, xarici dillərin öyrənilməsinin təşvii kimi addımlar bu strategiyanın vacib hissələridir. Eyni zamanda, şəxsiyyətyönlük və sosial-emosional bacarıqların inkişafına xüsusi diqqət yetirilir.
Azərbaycan təhsilinin fəlsəfəsi çoxşəxəli bir sistem olaraq milli mədəni dəyərləri bəşəri ideallarla birləşdirmək üzərinə qurulmuşdur. Bu fəlsəfə təhsil alan hər bir şəxsın şüurlu, yaradıcı və ədalətli bir cəmiyyətə təkan verə biləcək şəxsiyyət kimi formalaşmasını hədəfləyir. Beləliklə, bu fəlsəfənin reallaşması, gələcəyimizi daha parlaq şəkildə formalaşdırmaq üçün vacibdir.
