- Kamran müəllim, Azərbaycanda ali təhsil müəssisələrində plan yerlərinin artırılması son illərdə tez-tez müzakirə olunan məsələlərdəndir. Sizcə, bu artım əmək bazarına necə təsir edir?

Kamran Əsədov: Son illərdə ali məktəblərdə plan yerlərinin əhəmiyyətli dərəcədə artırılması müşahidə olunur. Lakin təəssüf ki, bu artım əmək bazarının real tələbatı ilə üst-üstə düşmür. Yəni, universitetlərdə məzun olan tələbələrin sayı artır, amma onlar üçün iş imkanları adekvat şəkildə genişlənmir. Bu da məzunların işsiz qalmasına və yaxud ixtisaslarına uyğun olmayan sahələrdə çalışmasına səbəb olur.

-Belə çıxır ki, plan yerlərinin çox olması işsizlik problemini dərinləşdirir?

Kamran Əsədov: Bəli, məhz bu məsələ problem yaradır. Biz əmək bazarını araşdırmadan plan yerlərini artırırıq. Halbuki, bəzi ixtisaslar üzrə iş imkanları məhduddur. Məsələn, hüquq, iqtisadiyyat, beynəlxalq münasibətlər kimi sahələrdə yüzlərlə məzun olsa da, onların hamısına uyğun iş tapmaq mümkün deyil. Digər tərəfdən, texnoloji və mühəndislik sahələrində kadr çatışmazlığı var, lakin bu istiqamətlərdə tələbə qəbulu nisbətən azdır.

-Sizcə, bu problemin həlli üçün nə etmək lazımdır?

Kamran Əsədov: Birinci növbədə, ali təhsil müəssisələrində plan yerlərinin müəyyənləşdirilməsi əmək bazarının real tələblərinə əsaslanmalıdır. Biz bazarın ehtiyaclarını dəqiq analiz etməli, hansı sahələrdə kadr çatışmazlığının olduğunu müəyyən etməli və plan yerlərini ona uyğun şəkildə formalaşdırmalıyıq. Bundan əlavə, təhsil proqramları əmək bazarının tələblərinə uyğunlaşdırılmalıdır. Praktiki bacarıqlara və yeni texnologiyalara əsaslanan təhsil modeli tətbiq olunmalıdır ki, məzunlar iş tapmaqda çətinlik çəkməsinlər.

-Plan yerlərinin azaldılması çıxış yolu ola bilərmi?

Kamran Əsədov: Plan yerlərinin azalması deyil, onların düzgün bölüşdürülməsi daha vacibdir. Əgər biz müasir dövrün tələblərinə uyğun ixtisasları ön plana çəksək, həm işsiz məzunların sayı azalacaq, həm də ölkədə peşəkar kadr çatışmazlığı problemi həll olunacaq. Təəssüf ki, hazırda bir çox gənc yalnız prestijli sayılan sahələrə yönəlir, amma əmək bazarının gerçək ehtiyacları fərqlidir.

-Maraqlı fikirləriniz üçün təşəkkür edirik, Kamran müəllim.

Kamran Əsədov: Mən də təşəkkür edirəm. Ümid edirəm ki, bu mövzuda ciddi addımlar atılacaq və təhsilimiz əmək bazarının tələblərinə daha uyğun olacaq.

Bəhman Hüseyn