Tətillər məktəblilər üçün həm istirahət, həm də intellektual inkişaf dövrüdür. Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, bu müddətdə şagirdlərə kitab oxumaq vərdişi aşılamaq onların tədris prosesində daha uğurlu olmalarına kömək edir. Təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirir ki, "kitab oxumaq tətildə uşaqların biliklərini genişləndirmək, analitik düşüncələrini inkişaf etdirmək və söz ehtiyatlarını zənginləşdirmək üçün vacibdir".
Statistikaya görə, Azərbaycanda məktəblilərin tətillərdə kitab oxuma meyli aşağıdır. Dünya üzrə aparılan araşdırmalar göstərir ki, ABŞ və Avropa ölkələrində şagirdlər yay aylarında orta hesabla 3-5 kitab oxuyurlar. Kamran Əsədov qeyd edir ki, "Azərbaycanda bu göstərici çox aşağıdır. Əksər şagirdlər tətildə kitab oxumaq əvəzinə vaxtlarını sosial şəbəkələrdə keçirirlər. Bu isə onların gələcək akademik uğurlarına mənfi təsir göstərə bilər".
Mütəxəssislər uşaqlar üçün kitab siyahılarının tərtib olunmasının vacibliyini vurğulayırlar. Finlandiya və Yaponiya kimi təhsil sistemində uğurlu hesab olunan ölkələrdə tətillər üçün xüsusi oxu proqramları hazırlanır. Kamran Əsədov sitat gətirir: "Dövlət və məktəblər bu məsələyə diqqət ayırmalıdır. Məktəblilər üçün yaş kateqoriyasına uyğun kitab siyahıları hazırlanmalı və valideynlər maarifləndirilməlidir".
Maraqlıdır ki, UNESCO-nun araşdırmalarına görə, orta hesabla ildə 20 kitab oxuyan şagirdlərin təhsil nəticələri əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlir. Azərbaycanda isə orta məktəb şagirdlərinin illik oxuduğu kitab sayı 5-dən azdır. Kamran Əsədov vurğulayır ki, "bu cür aşağı göstəricilər Azərbaycan təhsilində oxu mədəniyyətinin zəif olduğunu göstərir. Biz tətillərdə bu boşluğu doldurmaq üçün məktəblərdə xüsusi oxu planları tətbiq etməliyik".
Təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsi üçün tətillərdə şagirdlərə oxumağa tövsiyə olunan kitablar siyahısı tərtib olunmalıdır. Kamran Əsədov qeyd edir ki, "bu siyahılarda yalnız bədii ədəbiyyat deyil, elmi-populyar kitablar da yer almalıdır. Şagirdlərin təkcə ədəbiyyat deyil, tarix, elm, texnologiya sahəsində də biliklərini artırmaları vacibdir".
Valideynlərin də bu prosesə cəlb edilməsi xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Psixoloqlar qeyd edirlər ki, valideynlər uşaqları ilə birgə kitab oxuduqda onların oxu vərdişi formalaşır. Kamran Əsədov bildirir ki, "uşaqlar valideynlərinin nümunəsinə əsaslanaraq davranışlarını formalaşdırırlar. Əgər ailədə kitab oxuma ənənəsi yoxdursa, uşaqlardan bunu gözləmək real deyil".
Son olaraq, kitab oxumağın təhsil nəticələrinə müsbət təsir etdiyi danılmaz faktdır. Kamran Əsədov vurğulayır ki, "tətillərdə şagirdlərə kitab oxumaq vərdişi aşılanarsa, bu, onların gələcək akademik uğurlarında və dünyagörüşünün genişlənməsində mühüm rol oynayacaq. Dövlət, məktəblər və valideynlər bu istiqamətdə əməkdaşlıq etməlidirlər".
Bütün bu məqamlar nəzərə alınarsa, tətillər şagirdlərin bilik və bacarıqlarının inkişafı üçün böyük fürsətə çevrilə bilər.
Bəhman Hüseynli